Piše: Igor Radulović
Datum: 17.09.2021. u 20:00
Kategorija: Kritika političkog uma
Biti u poziciji jedne u procentima male stranke, koja će presudno odrediti ko će od dva oštro suprotstavljena politička bloka vršiti vlast u nekom periodu, i time dominantno uticati na ekonomsku, poresku, socijalnu, ekološku i zdravstvenu politiku jedne države, kao neka vrsta čuvara vrijednosti koji ima kontrolni paket akcija, sjajna je stvar. Naravno ako se radi o Danskoj, Norveškoj, Luksemburgu ili nekoj slično uređenoj državi. A ako se, pak, stvari tako poslože na brdovitom Balkanu, to je prije siguran put u ekstremizaciju i eskalaciju, i gotovo sigurnu korupciju, nego u stabilizaciju prilika. Jer tu ulozi nijesu ekonomske, poreske i druge politike, nego čitav jedan civilizacijski vrijednosni izbor koji će, u konačnom, odrediti kani li se to društvo kretati ka zapadnim etičkim i političkim centrima ili će svoje odnose uređivati po rusko–bjeloruskom modelu.
Za crnogorske političke partije ne važi izreka nomen est omen. Prije će biti da im je djelovanje antipod imenu. Demokratska partija socijalista (DPS) i Socijaldemokratska partija (SDP) više su se deklarativno nego stvarno bavile socijalnim temama i socijalno ugroženim kategorijama društva, a de facto su više bili zastupnici krupnog kapitala, tajkuna i njihovih interesa. Demokrate su stranka sa najutegnutijom partijskom disciplinom, koja je hijerarhijski najčvršće ustrojena, gdje sve odluke donose jedan ili dva čovjeka, i koja ne trpi nikakve disonantne tonove unutar organizacije. Koalicija Za budućnost Crne Gore radi sve što je u njenoj moći da Crna Gora budućnost jednostavno nema. već da je zakucaju u prošlost i mrak velikosprstva. Građanski pokret URA se, umjesto građanskih i ekoloških tema, najviše bavi crkvenim, i po svojoj želji upravlja resorima državnog represivnog aparata, a najviše voli da se hvali, ne pošumljavanjem i ozelenjavanjem, nego hapšenjima. Game changer, za kojeg zli jezici kažu da najviše voli broj 21, munjevito se pretvorio u game destroyera.
Sve su ove, i mnoge druge okolnosti, porodile jednu političku misao, kao simulakrum političkog centra koji je u stvari – srednjica. Ideja političkog centra koji to nije, koji koketira sa ljevicom, a ni ljevica nije, koalira sa nacionalističkom desnicom, služi njenim interesima, a nije desnica u smislu programa i postulata na kojima makar deklarativno počiva. Kao ono jelo, sjetit će se toga generacije što su služile vojsku, koje je, po hemijskom sredstvu za čišćenje pušaka nazvano drnč (deterdženstki rastvarač naslaga čađi), napravljeno od ostataka preostalih namirnica, koje se poslije samo ubace u lonac i prokuvaju iako ne pašu zajedno. Jestivo, ali nedefinisano i skroz neukusno.
Kao prilikom termičke dilatacije; po zakonima termodinamke, kada se temperature značajno poveća materija ima svojstvo da mijenja zapreminu, tijelo se širi. Tako i u pregrijanoj političkoj atmosferi dva oštro sukobljena koncepta, zakonomjerno mora doći do širenja političkog “materijala” koje će neminovno usisati “srednjicu”. Kao što je u slučaju Crne Gore GP URA faktički usisao nesrazmjeno jači Demokratski front, čiju agendu dosljedno sprovodi. A koji je, to je valjda više svima jasno, samo ekspozitura Aleksandra Vučića i izvođač radova njegovih planova.
Fudbalskim žargonom rečeno, dali su Dritanu Abazoviću ulogu lažne devetke da se mota po kaznenom prostoru i izvlači odbrambene igrače, dok oni završavaju posao. Sad su mu spremili klupu za rezervne igrače, sa koje može jedino u ropotarnicu istorije. Nije, naravno, dobro kad jedno društvo dospije u stanje da nema alternativnog izbora. Ali tu smo đe smo. I izbor se svodi samo na onaj između koncepta utapanja u “srpski svet” i stavljanja pod interesnu sferu Rusije ili golog opstanka Crne Gore kao samostalne države i Crnogoraca kao posebne nacije. Nema tu mjesta za nijanse.
Tako smo došli do jednog, slobodno mogu reći svojevrsnog fenomena, ne, naravno, u smislu osporavanja bilo kome prava na slobodan izbor za koga će glasati ili podržati ga u ovom sudaru dva koncepta, nego na to kako srednjica i “drnč etika” proizvode ljude, koje je jedna ovdašnja šaljjiva opaska definisala rečenicom “Najgori je za drugoga.” (što je inverzija sarkastične, poznate izvorne verzije „Najgori je za sebe.“) Jednom rukom pišući kritičke osvrte na manjkavosti partokratije, a drugom do ramena zavučenom u državni ili neki opštinski budžet.
Samo se bojim da živjeći svoje licemjerne stavove, kako bi valjda umirili savjest, o dva ekstremna pola na koja su navodno gadljivi, ali eto jednom (velikosrpskom) služe bolje i bez problema nego oni koji otvoreno rade na njegovoj realizaciji, plasiraju sa takvih nebeskih moralisičkih visina, da ako se ikad sa tih umišljenih pozicija vrate na zemlju, sigurno sebe neće moći prepoznati u ogledalu.
“Najmračniji krugovi pakla rezervisani su za one koji u vremenima moralne krize ostanu neutralni i suzdržani.” pisao je Dante Aligijeri. Ne znam u koju kategoriju bi Dante smjestio folirante koji lažu i sebe i druge da su neutralni. Ali sumnjam da bi to bio hotel sa pet zvjezdica.
Igor Radulović rođen je 08. 05. 1973. u Podgorici. Živi u Kolašin, gdje je zaposlen u Osnovnom sudu.